vrijdag 29 mei 2009

Dubbele hermeneutiek?


Sentimenteel
Ze zitten in de auto in een file,
de radio staat aan, uitlaatgassen
en muziek, een lied waarvan hij zegt
dat hij het mooi vindt, over

brandende violen en een dans die doorgaat
tot het einde van de liefde.
Niet het lied maar wat hij zegt
maakt dat zij hem niet aan kan kijken.
Nu komt er in de auto nog iets bij:
muziek en uitlaatgassen en verlegenheid.
Verlegenheid omdat de dans

tot aan het eind van liefde veel te veel
is, te ver naar vroeger reikt,
te ver vooruit, zijn ziel
puilt opeens onbeschermd, zo onbeschermd,
zij zegt alleen: 'Sentimenteel'.
Ja, zegt hij, sentimenteel.
Nooit zal zij weten of hij weet
hoe zij dat woord heeft aangegrepen.
Nooit zal hij weten wat zij
begrepen heeft, hoe ver en ver,
nooit zal zij weten dat hij begreep dat zij begreep
wat hem opeens beving, tenzij
iemand, geschiedschrijver misschien,
later precies reconstrueert hoe dat met mensen
toen en toen met radio's in files ging.

Judith Herzberg

maandag 25 mei 2009

Sanadome


Het komende weekend worden lijf en geest verwend. Wordt er toegegeven aan vele driften, borrelend aan de oppervlakte, met moeite onderdrukt.

Het komende weekend gaan we ons overgeven aan massages, weldadige baden, literatuur, elkaar, bourgondisch eten en bacchanaal gokken.

We mogen niet naaktlopen in Sanadome.

Da's een tegenvaller.

Alles in drieën, deel 5


woensdag 20 mei 2009

Dispatchwork in optima forma!

U wist het waarschijnlijk ook niet, maar ene Jan Vormann schijnt het vaker te hebben gedaan.
In Bocchignano, een Italiaans dorpje onder de witte rook van Rome, heeft hij op bijzondere wijze enkele historische gebouwen onderhanden genomen.

In Berlijn staan gebouwen die ontsierd zijn door kogelgaten, ingeslagen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Jan Vormann kon het waarschijnlijk niet langer aanzien en is begonnen met de reparatie van deze gaten.

Met legoblokjes!
En voorbijgangers hielpen hem spontaan mee.

dinsdag 19 mei 2009

Ik wist dat niet! deel 2

Manolo Blahniks, Christian Louboutins en Jan Jansen, zij zullen met lede ogen de wetsvoorstellen van de Griekse minister van Cultuur volgen. Antonis Samaras, want zo heet deze beste man, wil alle hooggehakten uit zijn historische gebouwen weren.

Geen fraaie benen meer in de Akropolis, geen onpeilbare hoogtes meer in het Parthenon. Hoge hakken zouden de kostbare marmeren vloeren kunnen beschadigen.

Wat moet je als minister toch impopulaire beslissingen kunnen nemen!

Mode


Als je open-minded denkt te zijn, als je altijd open staat voor nieuwe dingen, als je pretendeert eigentijds te zijn, is het een schok te moeten constateren ergens nog ouderwetse ideeën er op na te houden!

Ik begin onwillekeurig aan mijn eigen broek te trekken als ik de mode van vandaag aanschouw. Ik vraag me zelfs af of ik wel het juiste merk ondergoed draag als ik pre-adolescenten voorbij zie sjokken. Heel verstolen heb ik ook bewondering voor onze jeugd: hoe, in vredesnaam, houden zij hun broeken exact op half zeven? Beheersen zij een of andere knijptechniek, of zijn er verborgen bretels? Touwtjes?

Thuis heb ik geoefend. Voor de spiegel. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik wel een riem heb gebruikt. Beste mensen, deze klederdracht is onmogelijk! De stand – of is het de ‘hang’? - van de broek, bijna op de knieën, waarbij de gemerkte billen worden prijsgegeven, is niet te doen! Na twee stappen lag de broek op m’n enkels en werd ik bespot door mijn geliefden, die zich al afvroegen wat ik toch aan het doen was!

Het zal dan de kift zijn, waarom ik iedereen in een dergelijke uitdossing wil aansporen de boel op te trekken. Tot aan de pashokjes van de H&M toe. En wat keek zijn moeder mij toch dankbaar aan: “Nou Sjors, hoor je ’t ook eens van een ander!”
Sjors keek op zijn beurt mij zeer vernietigend aan.

De modetrend heeft inmiddels ook zijn intrede gedaan in de basisschool. De basisschool! Ongeveer de enige plek in onze maatschappij waar kinderen zich nog veilig wanen. De broeken op het plein, in de gang, in de klas, lijken met de dag te zakken. De tred, eens zo energiek, is lusteloos slenterend. De schouders zakken met de broeken mee. De schoolverlatende jongelingen zijn hormonaal bevangen en tonen dit vrijmoedig.

Tot zover nog niets aan de hand. Maar het dreigt aanstootgevend te worden en grensoverschrijdend. Onvermoede oude waarden maken zich van mij meester. De dunne grens tussen oorbaar en ongepast verdwijnt: de afgezakte broeken, de onderbroekbillen, zij lijken een opstap te vormen voor vrijages op het plein.

Voor een basisschool onwelvoeglijk. En als zodanig ongewenst.
Hoe breed mijn perspectieven ook mogen zijn, beschouwt u mij in deze gerust ouderwets.

Ik heb drie dochters.

zondag 17 mei 2009

Art Amsterdam 2009


Waar pretentie hoogtij viert.
Waar art aan de gewone man, aan de gewone vrouw voorbij dreigt te gaan.
Waar art van de gewone man, de gewone vrouw geen kunst aan is, maar topstukken blijken te zijn van de Jubileumeditie.
Waar kunstenaars te kijk worden gezet door foto's van de afwas, de inhoud van een portemonnee en een vrouw die van jongs af aan zichzelf de eeuwigheid in schiet.
Waar 2 mensen, boers en weinig geamuseerd roepen dat er te weinig dikke tieten zijn, zich verkneukelend bij bagel en koffie de gasten analyseren. Tot op het bot.
Waar brillen weer groot moeten zijn, en zwart, en identiek.
Waar mensen erbij willen horen.

Kunst is pretentieloos, maar men lijkt dat te vergeten.
De gewone man, de gewone vrouw, zij kijken en genieten. Zij zien werkelijk de kunst om hen heen. De kunst van alledag, de schoonheid. Zij zien zichzelf. En weigeren zichzelf al te serieus te nemen.

Aan art mag voorbij gelopen worden. Niet elk topstuk behoeft voorzien te worden van enig commentaar. Niet elk topstuk herbergt een diepe gedachte van de kunstenaar. Niet elk topstuk vraagt een interessante houding van de beschouwer, plukkend aan de kin en wiebelend op 1 been.

Art Amsterdam 2009 is verworden tot een fijne herinnering.
We hebben, boers en lichtvoetig, genoten van onbegrijpelijke art en alledaagse kunst.
We hebben ons ergerlijk geamuseerd.

Mogen er nog vele exposities van dergelijke aard volgen.

dinsdag 12 mei 2009

Vensters, deel 2


Papa Gerrit


zo inens
kan hee
weer veur mien staon
a’k ne book laeze
of luuster
naor meziek

a’k an ‘t prutjen bunne
en
at hee meent
't weer better
te wetten

a´k bi’j ’t schilder’n
weer es
neet good
in de heuke
bun ‘ewest

soms is hee
d’r inens
a’k helemaol neet
an um dachte

ik mis ´m
ik mis dat gedramte
ik mis ontzettend
zienen leeven kop!

maor ‘k bun bli´j
at hee
soms
nog ‘s
effen
um de deure
kump kieken

4 juni 2007


woensdag 6 mei 2009

Alles in drieën, deel 3


Voor S.

Schoonheid


schoonheid
als ik wil zien
moet ik leren kijken
en
als ik leer luisteren
zal ik haar dan ooit horen
haar geur
hoe moet ik ruiken
ik wil haar proeven
maar hoe herken ik de smaak
hoe kan ik voelen
als niemand dat mij leert

schoonheid
als ik haar
in al haar pracht
ooit zal kunnen waarnemen
wil ik haar delen

2007

Ik wist dat niet!

Duitse wetenschappers schijnen te hebben ontdekt dat opvliegendheid in de genen zit. Toen ik dat las heb ik eerst een half uurtje uit het raam zitten staren. Het zal toch niet?

De geleerden beweren dat de snelheid waarmee mensen hun zelfbeheersing verliezen, sterk wordt beïnvloed door een specifiek gen, genaamd DARPP-32. Als ik dus weer eens een bord laat vallen ín de afwasmachine, is mijn uitbarsting volledig te wijten aan DARPP-32. Als ik hartgrondig ‘Kut der kutten’ roep, terwijl ik probeer de scherven tussen de rekjes uit te peuteren en mijn dochters geschokt hoor giechelen vanuit de woonkamer – waren die nog binnen? – mag ik mij en mijn getoond gedrag beroepen op mijn specifiek gen waarvan ik last heb op dat specifiek moment.

Verderop in het stuk lees ik dat er zelfs twee varianten zijn van dat gen. Er wordt lustig gestrooid met afkortingen en ik bemerk dat ik lichtelijk afhaak. Mijn dopamine-aanmaak veroorzaakt een ‘dat-zal-wel’-gevoel. Ook daar kan ik niets aan doen, denk ik.

Oh nee, wacht! Het einde van het stuk vertelt dat de wetenschappers benadrücken dat de mate waarin mensen opvliegend reageren maar voor de helft wordt bepaald door hun genen. De andere helft wordt beïnvloed door factoren als opvoeding en omgeving.

Nu haak ik volledig af. Ik dacht nieuwe inzichten te verkrijgen. Ik dacht te kunnen gaan verklaren waarom voetballers zichzelf kunnen verliezen in de strijd. Ik dacht een legitimiteit te hebben gevonden de tegenstander te mogen uitschakelen. “Sorry voor die doodschop, maar mijn DARPP-32, variant TC, speelde even enorm op!”

Uiteindelijk hebben onze ouders en onze vrienden het gedaan.

En dat wist ik allang.

zondag 3 mei 2009

Alles in drieën, deel 2


Koninginnedag 2009, deel 2


Soms zijn woorden teveel.

Koninginnedag 2009

Met je liefste lief,
met vrienden
de vrolijkheid drinkend,
met nieuwe mensen
de opwinding delend,
dronken van geluk,
geil,
onverschrokken,
dapper grensverkennend,

maar
oprecht
verstoord
en,
door waanzin
van een eenling,
door het ongeluk
van anderen,
beseffend dat niets
vanzelfsprekend is,

druk je
je lief
net iets steviger tegen je aan.

Ochtendritueel

Aan de overkant in een van de huizen
Verschijnt de buurvrouw voor
Het keukenraam. De eerlijkheid gebiedt
Dat zij geen kleren draagt.

Zij staart door het raam tot het beslagen is
En dan schuift ze een schim inmiddels
Het beeld uit om te douchen.

Straks komt ze weer te voorschijn
Een witte handdoek om het lichaam
Een witte handdoek in een tulband
Om het natte haar, en dan wist ze met
Een theedoek haar beslagen raam weer schoon


Martin Bril, 2002

Midzomernachtsdroom, maar dan anders


Hoe bijzonder om vlak voor Koninginnenacht in stijl - zwart, strak en stralend - naar een toneeluitvoering van Oostpool te gaan, om vervolgens verrast te worden door jonge mensen die spelen dat het eraf spat!

Subtiel, humoristisch - met zwarte randjes - en bijzonder opwindend.

'Wie verliefd is, is altijd krankzinnig!'

Na afloop konden we dat volledig onderschrijven en stortten ons - in jeans en shirt - in het bacchanaal gefeest ter ere van het Koningshuis.


Oberon zou het zo gewild hebben.